1401/09/02

تصفیه آب و اهمیت آن در زندگی انسان

آب آشامیدنی - ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی
Drinking water - Physical and chemical specifications
استاندارد ملی ایران 1053 تعریف آب آشامیدنی :
آبی است، که ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و رادیواکتیو آن در حدی باشد که، مصرف آن جهـت
آشامیدن، عارضه سوئی در کوتاه مدت یا دراز مدت، برای سلامت انسان، ایجاد نکند.  از آغاز حیات بشریت تاکنون، آب مهمترین عامل بقا و مایه حیات نامیده شده و یکی از مهم ترین سرمایه های انسان در زندگی می باشد.
آب برای سلامتی و رفاه انسان مهم بوده و برای ادامه بقای بشر ضروری است. جالب است بدانید که حدود ۷۲ درصد بدن انسان از آب تشکیل شده است.
آب تصفیه شده امروزه بعنوان یک ضرورت در زندگی انسان مطرح شده است. و نقش بسیار زیادی در بالا بردن کیفیت آب آشامیدنی و سطح بهداشت خانواده ها دارند
یک فرد سالم و بالغی که روزانه سه هزار کالری مصرف می کند، می بایست در هر روز حداقل ۳ لیتر آب بنوشد
هر مولکول آب از یک اتم اکسیژن و دو اتم هیدروژن تشکیل شده است. آنچه که باعث پیچیدگی آب می شود، خواص آن است.
بزرگترین مشکل آب لوله کشی شهری، مقدار زیادی کلر در آن برای ضدعفونی کردن آب است. واضح است که آب توسط کلر ضدعفونی شده و تا حدودی آلودگی های آن از بین می روند، اما خود کلر نیز ضررهایی برای سلامتی  دارد. هنگامی که کلر برای ضد عفونی به آب اضافه می شود، در اثر ترکیب کلر با مواد آلی موجود در آب، تری هالو متان ها ایجاد می شوند. بنابر نظریه های پزشکی وجود این ماده در آب خاصیت سرطان زایی دارد.
در آب تصفیه شده شهری، عناصر بسیاری وجود دارد، که برخی از آن ها برای رشد و نمو انسان لازم بوده و در مقابل عناصر دیگری هستند که سلامتی انسان را تهدید می کنند.
از جمله این عناصر می توان به عناصری با چگالی بالاتر از 5 گرم بر سانتی متر مکعب اشاره کرد، که به عنوان فلزات سنگین شناخته می شوند. در میان فلزات سنگین، عناصر کادمیوم، سرب، جیوه و آرسینک به دلیل سمی بودن خطر مهمی برای سلامت انسان به شمار می آیند.
متاسفانه امروزه به دلیل گسترش صنایع مختلف، روند افزایش غلظت این فلزات در آب آشامیدنی رو به رشد است و تبدیل به یک بحران و مسئله بسیار مهم برای کشورهای مختلف شده است. مصرف آب آشامیدنی حاوی این آلاینده ها در دراز مدت باعث بروز اختلالات سیستم عصبی، تضعیف سیستم دفاعی بدن، ایجاد اختلال در عملکرد گلبول های سفید بدن، کاهش رشد اندام ها در نوجوانان و بیماری های صعب العلاج مانند سرطان می شود.
این موارد تنها بخش کوچکی از مشکلات و بیماری هایی هستند، که ممکن است بر اثر مصرف آب آلوده ایجاد شوند. بیشترین آثار مسمومیت به وسیله فلزات سنگین زمانی رخ می دهد، که بدن انسان در حال رشد است. در نتیجه جنین در بدن مادر، نوزادان و کودکان از گروه هایی هستند که بیش تر در معرض خطر می باشند.
که با استفاده از دستگاه های تصفیه آب RO با وجود فیلتر قدرتمندی به نام ممبران در فرآیند تصفیه آب قرار دارد، قابلیت حذف 99% از املاح مضر آب و فلزات سنگینی چون سرب، جیوه، روی، و کلیه جامدات معلق (TDS) آب را دارند. از بین رفتن 99 % از آلودگی های موجود در آب یعنی خلوص و تمیزی بالا که تضمین کننده سلامت در آب آشامیدنی می باشد.
آب سالم و تصفیه شده می تواند فواید بسیاری برای بدن انسان داشته باشد. ازجمله این فواید می توان به روانکاری مفاصل و سیستم گوارشی، کاهش عفونت مثانه با شستشوی باکتری ها، خنک سازی بدن توسط تعرق، کمک به هضم غذا و جلوگیری از یبوست، کاهش سرگیجه های روزمره، پاکسازی مواد زائد حاصل از متابولیسم درون بدن و حمل مواد غذایی و اکسیژن به سلول های بدن اشاره کرد. در مقابل، عدم مصرف کافی آب آشامیدنی سالم می تواند منجر به بی حالی، عدم تمرکز کافی و ترک خوردگی لب ها و همچنین سردرد شود.
آب آلوده می تواند آسیب های جدی برای سلامت انسان به همراه داشته و باعث بیماری های گوناگون شود. آبی که تصفیه نشده باشد ممکن است حاوی فلوراید، نیترات، آرسنیک، سرب، کلر، انگل و باکتری باشد. از سویی، حجم بسیار زیادی از مواد شیمیایی که مورد استفاده قرار می گیرند، به طور مداوم از طریق چاه های آب، وارد آب های زیرزمینی می شوند. هیدروکربورها، به سادگی تغییر حالت نمی دهند و با وارد شدن به آب زیرزمینی ایجاد آلودگی می کنند. تنها یک چهارم از پاک کننده های موجود، قابلیت تجزیه شدن دارند و مابقی این مواد تجزیه نمی شوند.
با همه­ گیری ویروس کرونا و مصرف فزاینده آب، کنترل کیفی و ضرورت دسترسی به آب تصفیه شده و سالم اهمیت چشمگیری یافته است. این مطلب با ذکر خلاصه­ای از تلاش­های متخصصان در شناسایی بیماری­‌های ناشی از آب و نیز دستاوردهای اخیر تصفیه آب، چشم‌­اندازی کلی از مسیر طی شده برای دسترسی به آب تصفیه شده و اهمیت تصفیه آب خانگی و صنعتی در پیشگیری و مهار بیماری­‌ها ارائه می‌­دهد.
این روزها با فراگیر شدن ویروس کرونا، مصرف آب در جهان افزایش چشمگیری یافته است. گرایش همگانی به مصرف گاه بیرویه آب بار دیگر لزوم بهره ‌وری از آب پاکیزه برای حفظ سلامت جامعه را مورد توجه قرار داده است. بنا بر توصیه متخصصان بهداشت و درمان، شستشوی مکرر دست ها با آب سالم و صابون همچنان بهترین راه پیشگیری از ابتلا به کرونا به شمار می‌ آید. مقابله با ویروس کرونا از طریق شستشوی مستمر سطوح و کالاهای خریداری شده نیز استفاده هر چه بیشتر از آب را طلب می‌کند.
پژوهشگران بیماری­های عفونی و میکروبیولوژیست‌­ها از ابتدای شیوع بیماری کوید19 که از طریق ویروس کرونا منتقل می‌­شود، آب آشامیدنی و آب جاری در رودخانه‌­های شهرها و نیز آب فاضلاب­‌های درون­‌شهری را مورد مطالعه دقیق آزمایشگاهی قرار دادند تا ردپای احتمالی ویروس کرونا را در آب شناسایی کنند.
اما جمع­‌بندی­‌های اولیه موسسه ملی سلامت عمومی و محیط زیست هلند نشان می­دهد که ویروس کرونای جدید در آب فاضلاب­‌های شهری تشخیص داده شده است. به گفته‌­ی متخصصان، بیماران مبتلا به کوید19 که در نواحی داخلی گوارشی حامل ویروس باشند می­‌توانند از طریق عمل دفع ویروس کرونا را به فاضلاب منتقل و آن را آلوده کنند. بر این اساس هر چه شمار بیشتری از افراد یک منطقه مبتلا به کرونا باشند، درصد آلودگی فاضلاب آن منطقه بالاتر می‌­رود. پژوهشگران بر این باورند که آزمایش آب فاضلاب­‌های درون­‌شهری راهی قابل اطمینان برای درک ابعاد انتشار و گردش ویروس در سطوح کلان شهری است و می‌­تواند در پیش­بینی استمرار حیات ویروس کرونا در ماه‌­های آینده مفید واقع شود.
پژوهش­‌های تازه با توجه به لزوم رعایت بهداشت فردی در دوران فراگیری کرونا که پیش­‌نیاز آن دسترسی به آب تصفیه شده و پاکیزه است، می­‌کوشد تا در مسیر ارتقاء سلامت عمومی و کیفیت زندگی افراد جامعه گام بردارد.
تصفیه آب یک امر حیاتی و اساسی برای حیات بشر است.
به امید موفقیت ،
واژه ها، تعاريف و توضيحات در صنعت آب :
Parts Per Million = ppm  و  يا  Parts Per Billion = ppb :  اين واحد ها  براي بيان مقادير بسيار اندك ولي هم جنس بكار مي رود.
كل مواد جامد محلول (Total Dissolved Solids =TDS):عبارت است از مجموع غلظت همه يون هاي  كاتيوني  و آنيوني موجود در آب یا مجموع مواد جامد محلول در آب گوفته می شود .
(Escherichia  Coli ( Coliform (كليفرم روده اي): اين شاخص معرف آلودگي آب به فاضلاب هاي انساني است.  
آب نرم Soft Water: عبارت از آبي است كه يون هاي كلسيم و منيزيم  آن در  سيستم پيش تصفيه يا سختي گير  گرفته شده است.
آب خالصPurified Water:  عبارت از آبي است  كه تقريباً 99 درصد ناخالصي  هاي آن اعم از  يوني و غير يوني  توسط  سيستم تصفيه آب  ، حذف شده است. در  تعريف فارماكوپه اي،  تفاوت مشخصي بين آب ديونايزد  و آب خالص وجود دارد.
آب  قابل تزريقWater For Injection (آب مقطر): آب مقطر قابل تزريق  از طريق  تبخير كردن آب خالص و سپس تقطير كردن  بخار خالص  توليدي  بدست مي آيد. اين عمل در دستگاه آب مقطرگيري صورت مي گيرد.
سيستم تصفيه آب Reverse Osmosis (R.O.): در اين روش تصفيه ، ناخالصي هاي موجود در آب به كمك ممبران ها گرفته مي شود.
منابع :
موسسه استاندارد تحقیقات صنعتی ایران
پژوهشکده محیط زیست گیلان
ایران اکونومیست
دانشگاه علمی کاربردی شهرستان رشت
                                                                                           تهیه کننده : آقای مهندس رحمت مهدی نژاد